Θεματική 1: Κύριες χώρες προέλευσης και βασικά αίτια της μετανάστευσης στην ΕΕ
- Γενικά, η μετανάστευση έχει γίνει πολύ διαφορετική όσον αφορά την προέλευση των μεταναστών. Τόσο σε διεθνές όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι περισσότερες μεταναστευτικές ροές είναι ενδοκοινοτικές.
- Ο αριθμός των προσφύγων αυξάνεται διαρκώς σε όλο τον κόσμο. Ένα μεγάλο μέρος των προσφύγων αναζητά τον προορισμό του στα λιμάνια γειτονικών χωρών.
- Από το 2015, με την αποκαλούμενη «προσφυγική και μεταναστευτική κρίση», η Ευρώπη αντιμετώπισε αυξανόμενο αριθμό αιτούντων άσυλο.
- Σε αριθμούς, το 2018, οι ευρωπαϊκές χώρες δέχτηκαν 26.852 πρόσφυγες μέσω εθνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
- Ταυτόχρονα, χιλιάδες μετανάστες που βρέθηκαν στην ΕΕ παράνομα επιστρέφουν ετησίως στις χώρες προέλευσής τους, ενώ πολλοί περισσότεροι επιστρέφουν οικειοθελώς λόγω αλλαγής των περιστάσεων (π.χ. λήξη σπουδών, οικογενειακοί λόγοι, εργασία).
Τα βασικά αίτια και οι κινητήριοι παράγοντες της μετανάστευσης διακρίνονται κυρίως ανάμεσα στους παράγοντες ώθησης και έλξης. Οι παράγοντες ώθησης, όπως η βία, η δίωξη ή η πείνα, εντοπίζονται κυρίως σε περιπτώσεις «καταναγκαστικής» μετανάστευσης. Οι παράγοντες έλξης, όπως οι καλύτεροι μισθοί ή τα σταθερά δίχτυα ασφαλείας που προσελκύουν άτομα σε μια ξένη χώρα, κυριαρχούν στην εθελοντική μετανάστευση.
Μεταξύ των πιο διακεκριμένων μακροοικονομικών οδηγών της μετανάστευσης είναι:
- Οι δημογραφικές τάσεις
- Συγκρούσεις / ανασφάλεια
- Κλιματική αλλαγή
- Τα υπάρχοντα δίκτυα μεταναστών
- Γεωγραφικοί και ιστορικοί παράγοντες
Οι παράγοντες που διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στις ατομικές και μη «αναγκαστικές» αποφάσεις μετανάστευσης είναι οι εξής:
- Έσοδα
- Δεξιότητες
- Φιλοδοξίες
- Διαχείριση κινδύνου.
Ένα στιγμιότυπο για τις κύριες χώρες προέλευσης:
Σύμφωνα με το διεθνές μεταναστευτικό απόθεμα 2019, ένα σύνολο δεδομένων που δημοσιοποιήθηκε από τη Διεύθυνση Πληθυσμού των Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (DESA):
Το 2019, σε περιφερειακό επίπεδο, η Ευρώπη φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό διεθνών μεταναστών (82 εκατομμύρια), ακολουθούμενη από τη Βόρεια Αμερική (59 εκατομμύρια) και τη Βόρεια Αφρική και τη Δυτική Ασία (49 εκατομμύρια).
Όσον αφορά τον τόπο γέννησής τους, το ένα τρίτο όλων των διεθνών μεταναστών προέρχονται μόνο από δέκα χώρες, με την Ινδία ως χώρα πρωτογενούς καταγωγής, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου 18 εκατομμύρια άτομα που διαμένουν στο εξωτερικό. Οι μετανάστες από το Μεξικό αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη «διασπορά» (12 εκατομμύρια), ακολουθούμενη από την Κίνα (11 εκατομμύρια), τη Ρωσική Ομοσπονδία (10 εκατομμύρια) και τη Συριακή Αραβική Δημοκρατία (8 εκατομμύρια).
Δείτε το βίντεο
Είκοσι χώρες ή περιοχές προέλευσης με τους μεγαλύτερους πληθυσμούς διασποράς (εκατομμύρια)
Τμήμα Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών